Gaap kindje, gaap.

3:30 AM: ‘maaaaamaaaa, mahaaaaaaam..’ Ik strompel uit bed, stoot onderweg mn teen tegen de deur en sta naast haar bed. ‘Mag mijn radio aan mam?’ grmbl, mopper, mopper. ‘Je radio staat aan, nu weer lekker slapen hé?!.’Aai over dr bol en terug mijn bed. Een poging doen tot het verkrijgen van nachtrust.

4:15 AM (dat moment dat je zeg maar net weer in slaap bent gevallen): ‘Maaaaamaaa, ik kan echt niet slapen. Ik denk aan enge dingen’ Deze keer vriendlief het bed uit, korte uitleg aan kleuter dat de nacht echt is om te slapen, dat wij dichtbij zijn, er niks engs is en ze moet proberen aan leuke dingen te denken. Nog een kus en weer terug in bed. Waar ik inmiddels behoorlijk wakker ben en mijn knopje “ik ga nadenken over alles” aan is. Het in slaap wordt hiermee een ingewikkeld ding. Tot een klein uurtje voor mijn wekker gaat en dan in een soort comateuze toestand verkeren waardoor wakker worden simpelweg onmogelijk lijkt..

Dit is, sinds een week of twee, onze nachtelijke routine. Met de ene nacht een uitschieter naar 5 keer per nacht wakker, de andere nacht maar 1 keer en alles wat hiertussen zit. Toen ik over dat staafje had gepiest en daar zo’n fijn blauw streepje op verscheen wist ik uiteraard wel dat dit iets ging betekenen voor mijn nachtrust (die me overigens zeer dierbaar is). Ik had me ingesteld op ongeveer een jaar doorwaakte nachten en ging er wel een beetje van uit dat het daarna beter zou worden. Nu hebben wij uitermate geboft met ons kind. Ze sliep vrij snel door en gebroken nachten bleken bij uitzondering voor te komen. Tot de laatste twee weken dus. Ieder nacht is het weer raak.

Voor ik zelf moeder werd had ik best wel eens een mening over kinderen die niet sliepen en de capriolen die ouders uithaalde om dat wel voor elkaar te krijgen. Van lampen op de gang aanlaten (check) tot je kind bij je in bed nemen (dubbelcheck), ik vond er nog al wat van. Voornamelijk dat die kinderen gewoon niet zo moesten zeuren en ouders geen mietjes moesten zijn. Ik kan u vertellen: op die mening ben ik terug gekomen. Zeker omdat onze kleuter een kind blijkt wat, met name sinds haar kleuter tijd, nogal wat angsten kent zodra het donker wordt. Denk hierbij aan: enge schaduwen, rare geluiden, te donker of simpelweg haar eigen gedachtes die op hol slaan. Overigens heeft ze dit niet van een vreemde. Als ik alleen thuis ben doe ik nog steeds eerst het licht aan in een kamer voor ik naar binnen ga en heb ik slechts sinds kort de behoefte om onder het bed te kijken kunnen beteugelen. Ik wil haar graag serieus nemen in haar angsten (zonder het al te veel te voeden), zeker omdat ik het zo herken. Om deze reden is bij ons altijd het lampje op de gang aan en staat haar kamerdeur op een kiertje. Sinds kort is hier ook nog aan toegevoegd dat we de radio heel zachtjes aanzetten. Dit neemt niet weg dat ze dus nog steeds regelmatig wakker wordt en dan ons ook wakker maakt.

Toen we laatst een nacht hadden waarbij we van 00:30 tot 3:30 met de kleuter in de weer waren, gooiden we om 3:45 de handdoek in de ring en namen we haar bij ons in bed. Waar ze vervolgens prinsheerlijk in slaap viel. Als ik 1 ding heb geleerd in de afgelopen 4 jaar is het wel dat mijn slaap mij heilig is. Het is niet voor niks dat de middeleeuwse Inquisitie bekentenissen ontlokte door de slachtoffers te onthouden van slaap. Ik kan me voorstellen dat je alles wel zou willen bekennen als je geteisterd wordt door slaap tekort. Na een aantal gebroken nachten sta ik al op het punt te bekennen dat ik As the World Turns echt de beste serie ooit vind. Oeps… Dan kunnen nog zoveel experts beweren dat je er niet aan moet beginnen om je kind bij je in bed te laten slapen, als dit maakt dat we allemaal wat slaap kunnen krijgen heb ik hier maling aan. Daarnaast zijn er minstens evenzoveel experts te vinden die beweren dat het zogenaamde co-sleeping heel gezond is. Doe dus vooral wat goed voelt voor jou en voor je kind.

Uiteraard zijn er wel een aantal tips die ervoor kunnen zorgen dat slapen gaan iets soepeler verloopt.

1. Zorg voor een duidelijk en rustig bedritueel wat in principe altijd hetzelfde is (hou ook ongeveer dezelfde tijd voor het naar bed gaan aan). Als je ervoor kiest om vlak voor het slapen eerst uitgebreid de clip van Beyonce na te dansen met je kind dan kan ik me voorstellen dat ze niet gelijk rustig in slaap vallen.
2. Voor wat meer houvast is het handig om te weten hoeveel slaap een kind ongeveer nodig heeft op welke leeftijd.

1 t/m 4 weken: 15 – 17 uur slaap per dag/etmaal

Pasgeborenen slapen 15 – 16 uur per dag, maar in korte perioden van 2 tot 4 uur. Vroeggeborenen slapen gemiddeld wat langer. Bij een baby is de interne biologische klok of circadiaanse  ritme nog niet gekoppeld aan dag en nacht. Ze hebben nog geen enkel slaappatroon

1 t/m 4 maanden: 14 – 15 uur slaap per dag

Na ongeveer 6 weken begint zich bij een baby een soort slaappatroon te ontwikkelen. De langste slaapperiode kan 4 – 6 uur duren en komt vaker voor in de avond. Een soort dag en nacht ritme wordt merkbaar.

4 t/m 12 maanden: 14 – 15 uur slaap per dag

In deze periode is het belangrijk dat uw baby een gezond slaapritme krijgt. Baby’s tot 6 maanden doen drie dutjes per dag. Vanaf 6 maanden kan dit geleidelijk worden teruggebracht tot twee dutjes per dag en is uw baby steeds beter in staat om ’s nachts door te slapen. Het eerste ochtend dutje is meestal rond 9 uur en duurt ongeveer een uur. De vroege middag dut begint tussen 12 en 2 en duurt ongeveer een a twee uur en de late middag dut begint tussen 3 en 5 uur en variabel in duur.

1 t/m 3 jaar: 12 – 14 uur slaap per dag/etmaal

Na ongeveer 1,5 jaar slaat uw dreumes de ochtend dut over en doet nog maar een lange dut per dag die ongeveer 1-3 uur duurt. Een peuter gaat gewoonlijk tussen 19 – 20 uur naar bed en wordt tussen 6 – 8 uur in de ochtend wakker.

4 t/m 6 jaar: 10 – 12 uur slaap per dag/etmaal

Een kleuter gaat ook gewoonlijk tussen 19:00- 20:00 uur naar bed en wordt ook tussen 6 – 8 uur in de ochtend wakker. Tot een jaar of 5 doet een kleuter nog een middagdut. De middagdutjes worden wel geleidelijk korter.

6 t/m 12 jaar: 10 – 11 uur slaap per dag/etmaal

Een goede nachtrust is belangrijk voor kinderen. Niet alleen om tot rust te komen, maar ook voor het groeiproces. Slecht slapende kinderen zijn vaker ziek, gedragen zich drukker, hebben meer overgewicht en leren minder. Jonge kinderen hebben meer slaap nodig dan oudere kinderen. Het gemiddelde ligt op 10 uur per nacht.

Bekijk ook de tabel met slaapbehoefte per leeftijd voor kinderen

3. Wees niet te stil tijdens slaapjes overdag. Doe gewoon een rondje met de stofzuiger, laat de radio aan staan of ontvang de buurvrouw voor een bakkie thee. Hierdoor went je kind aan geluiden en leert het bovendien dat er een verschil is tussen de middag en de nacht. Hierdoor zullen ze langer slapen als het wel echt stil is.
4. Nachtmerries of lastig in slaap komen door angsten zijn een veel voorkomend probleem bij kinderen. Met name rond de kleuter leeftijd krijgen kinderen meer besef van de wereld om hun heen en dat er ook slechte/stoute en enge dingen in die wereld zijn. Al deze ervaringen verwerken ze in hun slaap of gaan door hun hoofd malen op het moment dat ze in bed liggen. Neem de emotie van je kind altijd serieus en troost ze als ze bang zijn. Probeer ze tegelijkertijd uit te leggen dat er niets aan de hand is. Laat ze zien dat die enge schaduw gemaakt wordt door die ene plant en vertel ze dat je ervoor zorgt dat er niks ergs zal gebeuren
5. Als al het bovenstaande niet werkt kun je altijd nog kiezen voor een shotje jenever.*

Om wat meer informatie te krijgen over wat slaaptekort met je lijf doet is deze aflevering van Katja’s Bodyscan een absolute aanrader. http://www.npo.nl/katja-s-bodyscan/12-03-2015/KN_1667197

* Dat van die jenever was natuurlijk een grapje. Passoa is veel beter.